Kırşehir İl Sağlık Müdürlüğü’ne bağlı Kırşehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde görev yapan Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr. Himmet Durmaz, 4 Mart Dünya Obezite Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, obezitenin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekerek, sağlıklı yaşam için önemli önerilerde bulundu.
Dr. Durmaz, obezitenin Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından “vücutta sağlığı bozacak ölçüde anormal veya aşırı yağ birikmesi” olarak tanımlandığını belirterek, fazla kilo ve obezitenin kalp-damar hastalıkları, diyabet, hipertansiyon, bazı kanser türleri ve kas-eklem hastalıkları gibi birçok sağlık sorununa neden olduğunu vurguladı. Beden Kütle İndeksi’nin 30’un üzerinde olmasının obezite olarak kabul edildiğini belirten Durmaz, bel çevresi ölçümünün de önemli bir gösterge olduğunu ifade etti.
Obezitenin dünya genelinde hızla yayıldığını belirten Dr. Durmaz, 2021 yılında DSÖ tarafından yayımlanan rapora göre 2016 yılında erişkinlerin %39’unun fazla kilolu veya obez, %13’ünün ise obez olduğunu hatırlattı. 2024 yılı itibarıyla ise erişkin nüfusun %43’ünün fazla kilolu veya obez, %16’sının ise obez olduğu bildirildi.
Dünya Obezite Federasyonu’nun 2023 yılı raporuna göre, mevcut eğilimlerin devam etmesi halinde 2035 yılına kadar dünya genelinde 1,9 milyar insanın obezite ile yaşayacağının tahmin edildiğini kaydeden Dr. Durmaz, çocukluk çağı obezitesinin de hızla arttığını vurguladı. 2020 yılında her 11 çocuktan birinin obez olduğu belirtilirken, bu rakamın 2035 yılına kadar %100 artışla 400 milyona ulaşmasının beklendiği ifade edildi.
Dr. Himmet Durmaz, obeziteyle mücadelede en önemli faktörün önleme çalışmaları olduğunu belirterek, toplumun sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite konularında bilinçlendirilmesi gerektiğini söyledi. Sağlık Bakanlığı’nın yürüttüğü “Türkiye Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı” kapsamında, “Obezite ile Mücadele ve Fiziksel Aktivite Eylem Planı” uygulanmaya devam ediyor. Ayrıca, “Türkiye Diyabet Programı” ve “Türkiye Aşırı Tuz Tüketiminin Azaltılması Programı” gibi projeler de obezite ile mücadelede önemli katkılar sağlıyor.
Dr. Durmaz, sağlıklı beslenme kültürünün edinilmesinin obezite ve beslenme ile ilişkili hastalıkların önlenmesi açısından büyük önem taşıdığını vurgulayarak, şu önerilerde bulundu:
Düzenli ve dengeli beslenme alışkanlığı kazanılmalı.
Şeker ve tuz tüketimi azaltılmalı.
Doymuş yağlar yerine zeytinyağı gibi sağlıklı yağlar tercih edilmeli.
Sebze, meyve, tam tahıl ve kuru baklagil tüketimi artırılmalı.
Günde en az 2 litre su içilmeli.
Fast food ve paketli gıdalardan kaçınılmalı.
Fiziksel aktivite artırılmalı; haftada en az 150 dakika orta şiddette egzersiz yapılmalı.
Obezite tedavisinin, diyet, egzersiz, davranış değişikliği, ilaç ve cerrahi yöntemlerle mümkün olduğunu belirten Dr. Durmaz, tedavide başarı için multidisipliner bir yaklaşımın önemli olduğunu söyledi. Obezite ile ilgili danışmanlık almak isteyen bireylerin Aile Hekimleri, İlçe Sağlık Müdürlükleri, Toplum Sağlığı Merkezleri ve Sağlıklı Hayat Merkezleri’ne başvurabileceklerini ifade etti.
Dünya Obezite Federasyonu’nun bu yıl için belirlediği “Sistemleri Değiştir, Sağlıklı Yaşa” temasıyla, yalnızca bireysel değil, sağlık ve gıda sistemlerinde yapılacak düzenlemelerin de önemli olduğuna dikkat çeken Dr. Durmaz, toplumun her kesiminin sağlıklı yaşamı destekleyen politikalar geliştirmesi gerektiğini belirtti.
